×

Reji Kültür Merkezi

Lokasyon: İzmir
Proje Tarihi: 2007
İşveren: İzmir Ticaret Odası
Alan: 27,000 m²
Ekip: Aydan Volkan, Selim Cengiç, Evren Yıldırım, Erhan Yıldız, Sevda Ofli

19. yüzyılda, en önemli ihracat kalemlerinden biri olan tütün üretimini, Düyun-u Umumiye İdaresinin kontrolünde sürdüren Reji’nin en önemli birimlerinden biri İzmir, Alsancak’ta 1884’de kurulmuş olan çeşitli büyüklükte 12 yapı biriminden oluşan özgün bir sanayi kuruluşudur. İzmir’in kentsel gelişiminin en önemli dinamiklerinden biri olan Torbalı hattının bitişiğinde olması, komplekse özel bir önem kazandırır.

Fabrikanın yerleşim planı, dönemin sanayi yapıları modeline ve ilkesel ölçütlerine uyan bir kurguyu gösterir. Ana binanın büyük sanayi yapılarına özgü abartısız anıtsallığı ve ikincil yapıların yerleştirilmesindeki dikkat, bütüncül bir imgenin oluşmasını sağlar.

Tasarımevi ile birlikte yürütülen Tarihi Reji Tütün Fabrikasının onarılıp çok işlevli bir kültür kompleksi olarak yeniden işlevlendirilmesi projesinde, ana yapılar olduğu gibi korunurken hizmet ve destek ünitelerine ait ve genel olarak çok hırpalanmış ikincil binalar, kültür merkezinin gereksinimleri için yeniden tasarlanmıştır.

Çekirdek konsepti koruyan bu müdahale modeli, kompleksin bütüncül imgesini sürdürmesini sağlarken tarihi mirası yaşatan bir öneriyi de örnekleme savındadır. Fabrikanın arka kesimine ilk yapımdan sonra eklenmiş bazı hizmet ve destek yapılarının yerinde bazal çizgiler korunarak yalın görünümlü bir konser salonu tasarlanmıştır. Kentin sosyal yaşamında yer etmesi beklenen, gençlik merkezi ile kitap satışı, kafe ve restoranlar korunarak onarılan tarihi mekânlara yerleştirilmiştir.